سیفلیس
سیفلیس اولیه
ضایعه ٔ اولیه در سیفلیس شانكر خوانده مىشود. این ضایعه یك زخم كوچك بدون درد است كه بهصورت یك زخم قرمز با حاشیه ٔ◌ سفت روى جسم آلت، فرج، لبها، مقعد، مهبل، یا دهان (بسته به موضع تماس جنسی) تظاهر میكند این ضایعات اولیه ظرف 4 3تا هفته بعد از تماس ظاهر مىشود و معمولاً طى 8تا 4 هفته بهبود مییابد. غدد لنفاوى موضعى اغلب بزرگ میشوند ولى دردناك نیستند. چون شانكر خونریزى نمىكند و بدون درد است اغلب مورد بیتوجهى قرار میگیرد و به این ترتیب زمینه براى شروع مرحله دوم فراهم میشود .
سیفلیس ثانویه بثورات پوستى بعد از ظهور شانكر ایجاد مىشوند و هنگام بروز آنها شانكر در حال بهبودى است. این بثورات كه بدون خارش هستند اغلب روى كف دستها، كف پاها، بازوها، تنه و داخل دهان بروز میكنند. آنها به رنگ قهوهاى روشن یا مسى (د سیاهپوستان بهصورت رنگدانه)، اندكى برجسته و گرد هستند. مو ممكن است بریزد و نواحى گرد بدون مو شبیه بید خوردگى باقى بماند. در طى مرحله دوم كه 4تا 3 هفته طول میكشد تب، دردهاى عضلانی، درد مفصلى و سفتى گردن شایع است. تقریباً هر عضوى از بدن ممكن است گرفتار شود .
سیفلیس نهفته
ضایعات پوست و لب ممكن است ظرف دو سال اول بعد از عفونت سیفلیسى دوباره ظاهر شوند و اینها نیز عفونى هستند. با وجود این بعد از گذشت دو سال ضایعات پوستى معمولاً دوباره ظاهر نمىشوند و عفونى بودن بیمارى خاتمه می یابد .
سیفلیس دیررس یا ثالثیه
حدود یكسوم بیماران درمان نشده اغلب چندین سال بعد از عفونت اولیه دچار سیفلیس ثالثیه مىشوند. هر عضوى از بدن ممكن است مبتلا شود ولى عروق خونى و مغز شایعترین نقاط درگیر هستند. آسیب مغزى با زوال عقل، ضعف، و گامهاى نامتعادل مشخص مىشود به همین دلیل نام دیگر آن فلج خفیف عمومى است. در این مرحله تشخیص بیمارى ممكن است مشكل باشد .
تشخیص
سیفلیس اولیه با یافتن اسپیروكت در زخم شانكر تشخیص داده مىشود. در سیفلیس ثانویه و ثالثیه آزمایشهاى خونى قابل اعتماد متعددى براى نشان دادن ترپونما پالیدوم وجود دارد .
درمان
درمان كلیه مراحل سیفلیس پنیسیلین است. اگر به پنیسیلین حساسیت دارید میتوان اریترومایسین را جایگزین آن كرد. اكثر بیماران مبتلا به مراحل ابتدائى سیفلیس تا 12 6 ساعت بعد از شروع دوره ٔ◌ درمان آنتىبیوتیكى دچار عارضها ى به نام واكنش هركس هایمر می شوند. علائم آن عبارتند از: تب، سردرد، تعریق، و دردهاى عضلانى كه حدود سا 24 عت طول می كشد. علت بروز این عارضه نابودى گسترده ٔ اسپیروكتهاى عفونتزا توسط آنتی بیوتیك است .
بیماران درمان شده باید تحتنظر دقیق پزشك باشند تا از بهبودى كامل آنها اطمینان حاصل شود. به كلیه ٔ افرادى كه تازگى با فرد بیمار تماس جنسى داشتهاند باید اطلاع داده شود كه معاینه و درمان آنها ضرورى است. فعالیتهاى جنسى باید تا درمان كامل به تعویق افتد. بیماران مبتلا به سیفلیس ثالثیه ممكن است نیاز به معاینات ادوارى در طول زندگى خود داشته باشند .
كلامیدیا
یكی از رایجترین و قابل علاجترین بیماری مقاربتی باكتریایی است. عامل این بیماری باكتری كلامیدیا تراكوماتیسس است كه می تواند گاهی به همراه دیگر بیماریهای مقاربتی مانند سوزاك و سفلیس وجود داشته باشد.این بیماری متاسفانه در 25 درصد مردان و 30 درصد از زنان بدون علامت واضحی وجود داردبه همین دلیل توصیه می گردد تا افرادی كه شریك جنسی مشكوك به بیماری دارند یا با بیش از یك نفر در ارتباط بوده اند حتماً با مراجعه به پزشك مورد بررسی قرار گرفته و درمان شوند.این باكتری باعث ایجاد عفونت در مدخل رحم زنان می شود و همچنین سبب بیماری در چشم ها ، مجرای خروجی مثانه و مقعد هم در زنان و هم در مردان می گردد.برخی اوقات كلامیدیا سایر نقاط بدن مانند گلو، شش ها و كبد را هم آلوده می كند .
علائم و عوارض
زنان
معمولاً علائم می توانند در هر زمانی خود را نشان دهند ولی اغلب طی تا 3 1 هفته بعد از ابتلاء به بیماری بروز می كند كه عبارتند از :
افزایش ترشحات واژنی
احساس سوزش در هنگام دفع ادرار
درد در هنگام مقاربت
درد در قسمت تحتانی شكم
خونریزی نامنظم دوره قاعدگی
گاهی تورم و و خارش دردناك چشمان
مردان
علائم بیماری در مردان راحتتر قابل تشخیص است هر چند همانطور كه گفته شد حدود 25 درصد آنها هیچ علامتی ندارند. این علائم خیلی شبیه به علائم سوزاك می باشند كه عبارتند از :
احساس سوزش در هنگام دفع ادرار
ترشح مایعی از پنیس كه ممكن است سفید یا شیری رنگ باشد .
وجود درد و حساسیت در بیضه ها
آزمایشاتی كه برای تشخیص كلامیدیا وجود دارد :
هیچكدام از آزمایشات دردناك نیست و بسیار راحت و آسان قابل انجام است .جهت معاینه دستگاه تناسلی از تكه پنبه یا ابر برای نمونه برداری استفاده می گردد .
نمونه ادرار
معمولاً یك هفته پس از ارسال نمونه ها به آزمایشگاه جواب حاضر می گردد .
تهیه و ترجمه: گروه سلامت سیمرغ ـ دكتر سمیرا سرخوش
كلامید 2
یكی از شایعترین بیماریهای مقاربتی كلامیدیا هم زنان و هم مردان را در تمام رده های سنی مبتلا میكند، البته شیوع آن در جوانان بیشتر است از دیگر عواقب كلامیدیا این است كه احتمال ابتلا به ایدز در مبتلایان، 5 بار بیشتر از دیگر زنان است .
دكترفرشاد كسرایی ؛
احتمالا بسیاری از شما حتی نام كلامیدیا را هم نشنیده اید ولی اگر بدانید كه كلامیدیا یكی از شایعترین بیماریهای مقاربتی است كه غالبا در ابتدا علایم چندانی ندارد ولی میتواند منجر به عوارض سنگینی مانند ناباروری و حاملگی خارج رحمی شود، دلتان میخواهد در مورد آن اطلاعات كسب كنید.
كلامیدیا یك عفونت باكتریایی است كه به سادگی از طریق ارتباط جنسی منتقل میشود. این باكتری كوچك كه در ابتدا خاموش است. ولی بعدا جاروجنجال زیادی به پا میكند “كلامیدیا تراكمایتی” نام دارد كه نمی تواند خارج از سلو لهای زنده، رشد كند. در ابتدا شما هم ممكن است متوجه نشوید كه كلامیدیا دارید زیرا علایم و نشانههای آن فورا شروع نمیشوند، بسیاری از افراد یعنی حدود 75 درصد از زنان مبتلا و نیمی از مردان مبتلا، هیچ علایمی دال بر عفونت كلامیدیایی ندارند و از این جهت از آن بهعنوان> بیماری خاموش <نیز نام برده میشود این بیماری هم زنان و هم مردان را در تمام ردههای سنی مبتلا میكند، البته شیوع آن در جوانان بیشتر است .و دلیل آن هم واضح است زیرا هر فردی كه رابطه جنسی دارد میتواند به آن مبتلا شود و هر چه تعداد شركای جنسی بیشتر باشد احتمال ابتلا نیز بیشتر میشود. البته بهدلیل اینكه دهانه رحم در دختران و زنان جوان كاملا به بلوغ نرسیده است، این گروه ازافراد احتمال بیشتری برای ابتلا خواهند داشت. در هر حال این بیماری به سادگی قابل درمان است ولی اگر بدون درمان رها شود، میتواند منجر به عوارض بسیار شدیدتری شود.
كلامیدیا منجر به چه بیماریهایی میشود؟
در گذشته، مهمترین بیماری ناشی از كلامیدیا، تراخم بود كه یك بیماری چشمی است كه از شایعترین دلایل نابینایی به شمار درو می . ولی در حال حاضر گونهای از این باكتری ناقلا بیشتر شایع شده است كه منجر به عفونت در دستگاه تناسلی میشود. در مردان، كلامیدیا تراكمایتیس، شایعترین دلیل غیرگنوكوگی التهاب مجرای ادراری است. در زنان، هم میتواند دهانه رحم را گرفتار كند و هم مجرای ادراری را. عفونت در دستگاه تناسلی فوقانی زنان (اندومتر رحم و لوله های رحمی) میتواند باعث ایجاد بیماری التهابی حاد لگن شود كه عوراض زیادی در پی خواهد داشت .
نوزادان بهدنیا آمده از زنان مبتلا به عفونت دستگاه تناسلی، معمولا دچار بیماری چشمی كلامیدیایی كه كونژكتیویت كلامیدیایی یا چشم صورتی نام دارد میشوند. كلامیدیا در طی یك هفته پس از زایمان علایم خود را نشان میدهد و در آینده میتواند باعث ذاتالریه در نوزاد نیز شود.
علایم و نشانههای آن كدامند؟
تشخیص كلامیدیا ممكن است مشكل باشد زیرا عفونت در ابتدا معمولا باعث ایجاد علایم و نشانههای هشدار دهندهای نمیشوند
تا فرد به پزشك مراجعه كند. و اگر علایم بهوجود آیند، معمولا یك تا 3 هفته پس از ورود میكروب كلامیدیا آغاز میشوند. و حتی اگر این علایم به وجود آیند، غالبا خفیف و گذرا هستند و افراد آنها را نادیده میگیرند.
در زنان، باكتری بهطور اولیه دهانه رحم و مجرای ادراری را گرفتار میكند و میتواند علایمی مانند ترشح غیرطبیعی از واژن كه
معمولا همراه با بوی بد، كفآلود و به رنگ سفید مایل به سبز است و سوزش ادرار را ایجاد كند. هنگامی كه عفونت از دهانه
رحم به رحم و لوله های رحمی ( كه تخمكها را از تخمدان به رحم منتقل میكنند) گسترش پیدا كند، بعضی از زنان ممكن است همچنان بدون علامت باقی بمانند و در بقیه علایمی مانند درد شكم، كمردرد، تهوع، تب، درد هنگام مقاربت و خونریزی
غیرطبیعی از واژن در فواصل عادات ماهیانه میتواند بهوجود آید. در صورت وجود رابطه جنسی دهانی یا مقعدی، ممكن است علایمی در نواحی مربوطه نیز بهوجود آیند.
نیمی از مردان هم ممكن است بدون علامت باشند و در بقیه علایم میتواند به صورت ترشح از آلت، سوزش ادرار و در موارد نادری هم درد و تورم در بیضه ها باشد. همچنین در مردان ممكن است علامت فقط به صورت خارش و سوزش در محل خروجی مجرای ادراری باشد كه طی تا 3 2 روز ناپدید میشود كه در این موارد معمولا فقط منتظر میمانند تا علامت از بین برود ولی
متاسفانه عفونت از بین نرفته است و میتوانند آنرا به دیگران انتقال دهند وخودشان نیز مبتلا به عوارض آینده آن شوند.
عوارض كلامیدیا
چنانچه كلامیدیا درمان نشود، عفونت كلامیدیایی میتواند پیشرفت كند و تبدیل به اختلالاتی در باروری و سلامتی شود كه
عواقب كوتاه مدت و طولانی مدتی خواهند داشت. همانند خود بیماری. عوارض كلامیدیا، اغلب خاموش هستند. كلامیدیا
شایعترین دلیل بیماری التهابی لگن، حاملگی نابجا و نازایی در زنان است. كلامیدیا در زنانی كه درمان نشدهاند میتواند به لگن گسترش پیدا كند و رحم، لوله های رحم و تخمدانها را عفونی كند كه به این حالت بیماری التهابی لگن )PID( میگویند. علایم بیماری التهابی لگن، دردشكم، كمردرد، درد هنگام مقاربت، خونریزی غیرطبیعی از رحم و تب هستند. در نتیجه بیماری التهابی لگن، در برخی از زنان به لولههای رحمی آسیب میرسد و این آسیب میتواند باعث انسداد كامل لوله های رحمی شود كه در نتیجه انتقال تخم به رحم نمیتواند صورت بگیرد و دیگر حاملگی به صورت طبیعی نمیتواند روی بدهد و نازایی به وجود می آید.
زنانی كه در اثر بیماری التهابی لگن، لولههای رحمیشان آسیب دیده است، حاملگی نابجا خواهند داشت كه در این نوع حاملگی جنین خارج از رحم و معمولا در لولههای رحمی رشد میكند. لوله رحمی ممكن است پاره شود و باعث درد و خونریزی شدید شود كه این یكی از اورژانسهای پزشكی است و میتواند باعث مرگ شود .بیماری التهابی لگن همچنین میتواند باعث درد مزمن لگنی شود .
از دیگر عواقب كلامیدیا این است كه احتمال ابتلا به ایدز در مبتلایان، 5 بار بیشتر از دیگر زنان است.كلامیدیا برای مردان نیز مشكل ساز میشود. كلامیدیا شایعترین دلیل التهاب بیضه ها و مجاری انتقال دهنده اسپرم در مردان زیر 35 سال است. به این بیماری اپیدیدمیو اوركیت میگویند كه باعث درد، تورم و قرمزی در اسكروتوم (پوست پوشاننده ها بیضه ) میشود و در موارد نادری منجر به عقیم شدن آن فرد میشود. عفونت كلامیدیایی همچنین میتواند به پروستات گسترش یابد و باعث درد هنگام مقاربت یا پس از آن، تب و لرز، سوزش ادرار و كمردرد در مردان شود.
از دیگر عوارض كلامیدیا، عفونت چشم هاست؛ چنانچه دست آلوده به ترشحات با چشم تماس داشته باشد، یك عفونت چشمی مانند كونژكتیویت یا بیماری چشم صورتی بهوجود میآید، كه اگر درمان نشود منجر به نابینایی میشود.
تشخیص و درمان
تشخیص كلامیدیا به آسانی توسط تستهای آزمایشگاهی صورت میگیرد تا بتوان آنرا از سوزاك كه علایمی مشابه ایجاد میكند افتراق داد. به این منظور یا نمونه ادرار و یا نمونهای از ترشحات مورد بررسی آزمایشگاهی قرار میگیرد.درمان این بیماری خاموش نیز به آسانی و با كمك آنتیبیوتیكها صورت میگیرد. یك دوز منفرد آزیترومایسین و یا داكسیسایكلین به مدت 7 روز بیشترین استفاده را به این منظور دارند. از آنجا كه این بیماری، یك بیماری مقاربتی است باید توجه كرد كه همسر فرد مبتلا نیز تحت بررسی و درمان قرار گیرند، افراد مبتلا نیز باید تا زمان درمان كامل خود و یا همسرشان از رابطه جنسی خودداری كنند، در غیر اینصورت عود بیماری كاملا قابل تصور است. زنانیكه همسرشان بهخوبی یا كامل درمان نشدهاند در خطر بیشتری برای عود بیماری هستند. داشتن عفونتهای كلامیدیایی متعدد، احتمال عوارض شدید باروری مانند نازایی را بسیار بالا میبرد بنابراین آزمایش مجدد، بهخصوص برای بزرگسالان، 4تا 3ماه بعد از درمان توصیه میشود.
پیشگیری بهتر از درمان است
بهترین راه برای پیشگیری از انتقال بیماریهای مقاربتی، اجتناب از رابطه جنسی و یا داشتن یك رابطه متقابل طولانی مدت با یك همسر است كه میدانید مبتلا به بیماری مقاربتی نیست. استفاده از كاندوم لاتكس در صورتیكه صحیح و به صورت دایمی استفاده شود، احتمال انتقال كلامیدیا را تا حد زیادی كاهش میدهد.
غربالگری برای كلامیدیا بهصورت سالیانه برای تمام زنان زیر 25 سال كه از نظر جنسی فعال هستند، توصیه میشود. همچنین آزمایش غربالگری سالیانه برای زنان با سن بیشتر از 25 سال كه مستعد ابتلا به كلامیدیا هستند یا همسر جدیدی اختیار كرده اند نیز ضرورت دارد. علاوه بر این موارد تمام زنان حامله نیز بهتر است كه برای كلامیدیا آزمایش شوند.
زنان باید استفاده از دوش واژینال را قطع كنند زیرا دوش واژینال باكتریهای خونی را نیز كه در واژن وجود دارند و احتمال ابتلا را كمتر كنند، از بین می می برد.
در هر صورت توجه كنید كه هر علامت كلامیدیا مانند ترشح یا سوزش ادرار یا هر زخم و ضایعه پوستی باید نشانهای برای قطع رابطه جنسی و مشورت فوری با پزشك باشد.
اگر فردی برای كلامیدیا (یا هر بیماری مقاربتی دیگر) تحت درمان است، باید توجه كند كه همسر وی نیز باید همزمان درمان شود. اینكار در جلوگیری از عوارض شدید كلامیدیا موثر است و احتمال عود بیماری را كم میكند. فرد مبتلا باید تا زمان كامل شدن درمان كلامیدیا از رابطه جنسی خودداری كند