جمعیت استان البرز
آیا می دانید تراکم جمعیت استان البرز چند برابر تراکم جمعیت در کشور است؟
عواملی چون نزدیکی به پایتخت، شرایط طبیعی و اقتصادی، حمل و نقل مناسب، در کنار وسعت کم موجب افزایش تراکم جمعیت در استان البرز شده است.
مطابق سرشماری سال 1390، 92 درصد جمعیت در نقاط شهری و 8 درصد در نقاط روستایی استان ساکن بوده اند. این آمار نشان دهنده نسبت بالای شهرنشینی در مقایسه با سایر استان های کشور است.
یکی از نتایج تغییر ساختمان سنی جمعیت، افزایش تعداد فعالان اقتصادی به میزان 73 درصد است. افزایش این گروه جمعیتی نیاز به فرصت های شغلی را بیشتر کرده است که در صورت ایجاد اشتغال، میتواند منجر به توسعه استان و ارتقاء سطح رفاه خانواده ها شود.
مهاجرت در استان البرز
یکی از پدیده های بازر جمعیتی در استان البرز، مهاجرت است که موجب دگرگونی ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در آن شده است.
مهاجرت در استان البرز را میتوان به دو گروه عمده تقسیم کرد:
1- مهاجرت داخل استانی البرز
الف) مهاجرت از روستا به شهر : در بخش شمالی به دلیل شیب زیاد، محدودیت خاک و سرمای هوا، در بخش جنوبی استان البرز به دلیل کمبود آب، زمین نامناسب و بیکاری، جمعیت روستاها به سمت شهرها مهاجرت کرده اند که این امر سبب کاهش جمعیت جوان و افزایش جمعیت سالخورده در روستاها شده است. این نوع مهاجرت در سال های گذشته شدت بیشتری داشت اما روند آن در حال حاضر کاهش یافته است.
ب) مهاجرت از شهر به روستا: یکی از پدیده های جالب در زمینه جمعیت، پدیده مهاجرت از شهر به روستا یا شهرگریزی است. این نوع مهاجرت بیشتر در کشورهای توسعه یافته صنعتی دیده می شود که در سالهای اخیر در استان البرز نیز رواج یافته است. روستاهای ییلاقی و خوش آب و هوا توسط بخشی از ساکنان شهرها برای سکونت مورد توجه قرار گرفته است.
ج) مهاجرت روزانه : وجود شبکه حمل و نقل گستردهف دسترسی به مناطق صنعتی و مجاورت با شهرهای بزرگ موجب شده است بخش قابل توجهی از جمعیت استان البرز روزانه بین محل زندگی و کار جا به جا شوند.
توسعه خطوط مترو و وسایل حمل و نقل عمومی
افزایش سفرهای درون شهری و در نتیجه ترافیک و آلودگی ناشی از آن در شهرهای استان البرز باعث شده است تا احداث مترو و توسعه وسایل حمل و نقل عمومی به عنوان راه حلی برای برطرف کردن برخی از مسائل و مشکلات ناشی از افزایش جمعیت طراحی شود.
2- مهاجرت به داخل استان البرز: برخورداری از فرصت های شغلی بهتر، شرایط و امکانات مناسب برای زندگی، نزدیکی به پایتخت، پایین بودن قیمت زمین و مسکن نسبت به تهران، سبب شده است، جمعیت قابل توجهی از تمام نقاط کشور، شهرها و روستاهای استان البرز را به عنوان محل کار و سکونت انتخاب کنند.
مهاجرت بی رویه که بعد از دهه 1350 به کرج و سایر شهرها و شهرک های اقماری صورت گرفت، رشد سریع جمعیت، گرانی و کمبود مسکن، ایجاد مشاغل کاذب، توسعه فیزیکی و بی رویه شهرها، کمبود تاسیسات و تجهیزات شهری را به دنبال داشت. بررسی ها نشان می دهد که بیشترین تعداد مهاجران از آذربایجان شرقی، اردبیل، زنجان و همدان به استان البرز وارد شده اند و کرج مهاجرپذیرترین شهرستان البرز است.
مشکلات ناشی از افزایش و تمرکز جمعیت:
1. تغییر کاربری زمین های کشاورزی
2. فشار بر منابع آب
3. آلودگی هوا، آب ، خاک و صوتی
4. تشدید شهرنشینی و افزایش نیازهای خدماتی
5. مصرف زیاد انرژی
6. ….