پرورش بوقلمون

منشا اصلی بوقلمون از آمریکای لاتین و مکزیک بوده و در حال حاضر نیز بوقلمونهای وحشی که قادر به پرواز هستند در مناطق جنگلی وجود دارند. اصلاح نژاد بوقلمون از چندین دهه گذشته در کشورهای صاحب نام صورت گرفته و در حال حاضر به اسامی تجاری مختلفی در نقاط مختلف جهان عرضه می گردد که هر کدام دارای خصوصیات جداگانه می باشد و عموما به سه دسته متوسط، نیم سنگین و سنگین تقسیم می شوند.

پرورش بوقلمونهای گوشتی و رسانیدن به وزن ایده آل در زمان مقرر مستلزم ارائه مدیریت صحیح، جیره بالانس شده از حیث سطح انرژی و پروتئین و مکملهای ویتامین و معدنی متناسب با سن پرنده می باشد.

خصوصیات بوقلمون های تجاری

صننعت بوقلمون از اهمیت خاصی برخوردار است و نسبت به اینکه گوشت استحصالی در کدام مسیر قرار گیرد. زمان کشتار مشخص و معین می شود. بوقلمون های نر گوشتی در زمان 18 هفته به وزن معادل 16 کیلوگرمی و بوقلمونهای ماده گوشتی در پایان 14 هفتگی به وزن معادل 8 کیلوگرمی می رسند. لاشه گوشت بوقلمون از 60 درصد گوشت سفید و 40 درصد گوشت قرمز تشکیل شده است. مزه گوشت سفید یا قرمز لاشه بخاطر ترکیبات و عوامل مختلف دیگر متمایز بوده و بسیار لذیذ و خوشمزه می باشد.

گوشت بوقلمون از نظر ترکیبات دارای پروتئین بالا، کمترین کلسترول و املاح و اسید امینه های ضروری می باشد. لذا یک منبع مناسب پروتئین جهت پخت و تهیه انواع خوراکها و غذاهای مختلف و همچنین برای افراد مسن، کودکان در حال رشد، مبتلایان به امراض قلبی و عروقی و سایر احاد جامعه میتوانند نیز از گوشت بوقلمون به عنوان منبع پروتئین مناسب استفاده نمایند. گوشت بوقلمون از نظر میزان کلسترول در درجه اول اهمیت بعد از ماهی قرار می گیرد لذا کسانی که میزان کلسترول و چربی خون بالا دارند براحتی میتوانند از آن بهره مند گردند. در صنایع جانبی بدلیل وزن بالا لاشه و کمی ضایعات براحتی مورد مصرف قرار می گیرد، موارد مطرح شده خود گواه توجه سایر کشورها به گوشت بوقلمون به عنوان یک منبع پروتئین مناسب تلقی می وشد.

شایان ذکر است میزان تلفات جوجه بوقلمون 4.5 تا 5% و عموما در سه هفته اول سن بوده که از نظر اقتصادی و مصرف دان، بیشتر اذهان را به خود جلب می نماید.

نکات مهم در جوجه ریزی بوقلمون تجاری

بستر با ضخامت 8 سانتی متر از تراشه و چوبهای تمیز اشباع، خشک و عاری از آلودگی خارجی و گرد و خاک

مادر مصنوعی با 38 درجه سانتی گراد و حرارت سالن 22 تا 26 درجه سانتی گراد و گارد محافظ به قطر 4 متر جهت 250 قطعه جوجه یکروزه بمدت یک هفته تعداد 4 عدد آبخوری داخل گارد.

یک ساعت استراحت در صورت انتقال از یک سایت طولانی و سپس جوجه ریزی و دادن آب و دادن خوراک یک ساعت بعد از جوجه ریزی

دادن خوراک یک ساعت بعد از جوجه ریزی

برنامه نوردی بمدت 2.5 ساعت روشنایی و 2.5 ساعت تاریکی در 24 ساعت اول سپس 14 ساعت روشنای و 10 ساعت تاریکی تا پایان دوره پرورشی با شدت 100 لوکس

توجه خاص به درجه ها و معرفی منابع حرارتی، آب و خوراک ، جلوگیری از ورود موش و سایر پرندگان وحشی

ساختمان اداری و مسکونی داخل مزرعه احداث گردد، ایجاد حوضچه ضدعفونی به ابعاد و عمق مناسب در مدخل ورودی سالن ها استفاده از چکمه و لباس مناسب

فضای مورد نیاز جوجه یک روزه تا 8 هفته، 8 قطعه در هر متر مربع و از 8 هفته تا پایان دوره پرورشی، 4 قطعه در هر متر مربع

واکسیناسیون بوقلمون

علی رغم مقاومت نسبی در مقابل عوامل بیماری زا، به منظور اطمینان از حصول نتیجه بهتر انجام واکسیناسیون در مورد بوقلمونهای تجاری به شرح ذیل می باشد.

3 روزگی برونشیت ، 12 روزگی نیوکاسل، 17 روزگی گامبرو، 27 روزگی نیوکاسل، لاسوتا روغنی 36 روزگی یاداوری نیوکاسل

با اینکه تابستان گرم برای گردش و تفریح دلپذیر است ولی برای صنعت پرورش بوقلمون ناخوشایند می باشد. در این حالت میزان رشد و تولید تخم عمدتا به خاطر افزایش کرچی کاهش می یابد. یک اثر کاهشی نامتناسب در تولید گوشت سینه بوقلمون دارد. باید از خود پرسید که چه چیز می تواند این اثرات زیان آور را کاهش دهد؟

برای حل این مشکل معمولا عاقلانه به نظر می رسد که به علت اصلی این مسئله برگردیم. اولین موضوع در مورد پرورش بوقلمون این است که آنها بتوانند زنده بمانند و این بدان معنی است که درجه حرارت بدن آنها بایستی در شرایط متغیر محیطی ثابت بماند. درجه حرارت نرمال بدن بوفلمونها 41 تا 41/2 درجه سانتی گراد می باشد. هضم غذا، فرایند رشد و فعالیت در بوقلمون ایجاد حرارت می کند که دفع این حرارت از طریق تشعشع حرارتی و انتقال صورت گیرد و وقتی لازم باشد بوقلمون میتواند با له له زدن ( نفس نفس زدن ) میزان اتلاف حرارتی را به طریقه خنک شدن تبخیری افزایش دهد.

بازده یا کار آیی دفع حرارت به درجه حرارت محیط و حرکت هوای اطراف پرنده دارد اتلاف حرارتی از طریق تشعشع توسط تراکم گله تحت تاثیر قرار می گیرد و هر چقدر پرندگان نزدیک به یکدیگر باشند تشعشع حرارتی یکدیگر را بیشتر جذب می کنند. بنابراین فاکتورهای مدیریتی بر روی اثرات درجه حرارت محیطی خیلی موثر می باشند. با گردش هوای اطراف، حرارت بدن بوقلمون دفع می شود بطوریکه میتواند درجه حرارت بدنش را بصورت ثابت حفظ کند گردش هوای اطراف پرنده عامل مهمی در کاهش استرس گرمایی است بنابراین ونتیلاتورهای ( هواکشهای ) با سرعت بالا ترجیح داده می شوند برای همین منظور هواکشهای مدور که باعث جریان هوای بالای سر پرندگان می شوند مفید می باشند.

در روزهای بسیار گرم بوقلمونها در مسیر جریان هوای ناشی از این هواکشها قرار می گیرند و سرشان را در داخل هوای جریان قرار می دهند. جریان هوای حاصل از هواکشهای مدور تعبیه شده میتواند بوط ردقیق براورد شود بشرطی که آنها در سالنهای پرورشی نصب شده باند همچنین احتمال می رود که سرمایه گذاری جهت پرورش تجاری ارزشمند باشد بویژه اگر پرندگان سنگین وزن را پرورش دهیم

بطور نظری کاهش درجه حرارت آب قابل دسترس پرندگان دارای مزایای زیادی است اگر چه مدارک کمتری در مورد این موضوع وجود دارد. ممکن است که این مسئله با آب نوشیدنی خنک حل شود ولی در این حال امکان دارد روشهایی برای جلوگیری از افزایش دمای آب در آب و هوای گرم وجود داشته باشد. بخاطر مکان قرار گرفتن لوله های آب، اگر آب قابل دسترس پرندگان گرم باشد یک اثر منفی در توانایی پرندگان برای خنک کردن خودشان خواهد گذاشت . ممکن است دلیلی برای عایق کردن لوله های آب مصرفی و مخزن آب وجود داشته باشد. کارکردن با ماده های تخمگذار ( تخمی ) مزایای بلقوه آب خنک را آشکار می سازد.

بوقلمونها غذای بیشتری را بدون اصلاح درجه حرارت بدنشان مصرف می کنند. بوقلمونها نمیتوانند تخم یا گوشت تولید کنند مگر اینکه مواد مغذی مصرف کنند. همچنین متخصصات تغذیه نقش مهمی در کاهش اثرات زیان آور ناشی از درجه حرارت تابستان دارند در درجه حرارت بالاتر بوقلمون به انرژی کمتری جهت ثابت نگه داشتن درجه حرارت بدنش نیاز دارد بنابراین نسبت مواد مغذی ضروری بایستی کمتر باشد وقتی که آب و هوا گرم است بوقلمون بخاطر جلوگیری از ایجاد حرارت درونی بدن فعالیت کمتری می کند بنابراین زمان بیشتری را برای خوردن و ایستادن صرف نخواهد کرد.

مواد مغذی باید در زمان کمتری مصرف شود این حالت میتواند با افزایش درصد مواد مغذی در جیره حاصل گردد بنابراین بهترین روش جهت کاهش نسبت مواد مغذی به انرژی، کاهش مقدار انرژی قابل متابولیسم نمی باشد بلکه افزایش مقادیر سایر مواد مغذی است این امر باعث افزایش هزینه هر تن ماده غذایی و کاهش ضریب تبدیل غذا می وشد ولی در حفظ میزان رشد و عدم کاهش تعداد تخم موثر خواهد بود . به شرطی که برای پرورش دهنده عملی باشد. روش دیگر موجود متخصصان تغذیه کاهش مقدار درجه حرارت حاصل از جیره است که توسط بوقلمون مورد هضم قرار می گیرد. این روش با موارد زیر حاصل می شود:

1- افزایش میزان انرژی حاصل از چربیها یا روغنها نسبت به کربوهیدراتها

2-کاهش میزان اجزای جیره که فیبر بالایی دارند

3- کاهش مقادیر اضافی نیتروژن دفعی حاصل از درصد کل پروتئین، در حالیکه مقادیر اسیدهای آمینه ضروری در حد تعادل باشد.

همچنین احتمال می رود که در درجه حرارت بالا اثرات متقابل ما بین اسیدهای آمینه افزایش یابد. نمونه هایی از این مورد در نتایج حاصل از آزمایشگات But گزارش شده است. در این آزمایش نتایج حاصل از درجه حرارت های 15 و 25 با دو برنامه غذایی مقایسه شدند. یکی از برنامه های غذایی توسط But پیشنهاد گردید و برنامه دیگر شامل سطوح لایزین و متیونین مختلف بود که با افزودن 10 درصدی منبع سنتتیک این اجزاء همراه بود.

به نظر می رسد که از سن 0 تا 68 روزگی پاسخ رشد یکسانی در هر دو برنامه دمایی با افزودن اسیدهای امینه حاصل می گردد. اما از 68 تا 134 روزگی اثرات متقابل محسوسی ما بین مواد مغذی نسبت به درجه حرارت بالا مشاهده می گردد.

در نتیجه افزودن اسیدهای امینه در درجه حرارت بالا یک کاهش محسوسی در رشد وجود دارد که این حالت در درجه حرارت پایین مشاهده نمی گردد و علت آن هنوز معلوم نشده است، اما احتمال می رود که یک اثر معکوسی ما بین این دو اسید آمینه وجود داشته باشد. همانگونه که نسبت آرژنین به لایزین در حویانات متاثر از درجه حرارت می باشد این نسبت هم مورد تردید می باشد که تحقیقات بیشتری را می طلبد ضمنا BUT پیشنهاد کرد در سنین بالا بایستی مقدار آرژنین حداثل 15% بیشتر از مقدار لایزین باشد.

همانند کاهش مصرف غذا در درجه حرارت بالا مصرف ویتامین ها و مواد معدنی نیز کاهش می یابد معمولا مقادیر آنها در حد کافی است ولی منطقی به نظر می رسد که در مخلوط کردن ویتامین و مواد معدنی مقدار یکی از آنها به اندازه 20 تا 30 درصد افزایش یابد. بوقلمونها میتوانند ویتامین C را خودشان تولید کنند بنابراین افزودن آن به جیره بوقلمون لازم نیست. با این وجود توانایی پرندگان در تولید ویتامین C در اثر استرسهایی نظیر درجه حرارتهای بالا کاهش می یابد به همین دلیل افزودن ویتامین C به جیره بوقلمونها در آب و هوای گرم مفید می باشد. متاسفانه ویتامین C با پلیت کردن خوراک از بین می رود ولی امروزه یک ویتامین C مقاوم به حرارت تولید می شود اگر این ویتامین در جیره قابل استفاده نباشد افزودن آن به آب آشامیدنی بوقلمون ممکن است مطلوب باشد.

همچنین متخصصان تغذیه میتوانند در کیفیت پلیتهای تولیدی و انتخاب اجزای آن موثر واقع شوند. حداثل 15% گندم در جیره پیشنهاد می گردد چربی یا روغن های افزوده شده به جیره نبایستی به اندازه ای زیاد باشد که آسیاب قادر به تهیه پلیتهای خوبینباشد. کیفیت پلیت خیلی مهم است اما این موضوع در آب و هوای گرم بسیار مهمتر است چرا که زمان ممکن برای تغذیه مقدار غذای مصرفی بسیار کم می باشد.

با بروز اولین استرس اگر بوقلمون قادر به از دست دادن گرمای بدن بخاطر درجه حرارت بالای محیطی نباشد هیچ متخصص تغذیه ای قادر به تحریک رشد یا تولید تخم در بوقلمون نخواهد بود. بنابراین بهترین موقع برای دریافت غذای کافی سردترین زمان از روز می باشد و احتمالا این زمان قبل از طلوع آفتاب است. بنابراین بهتر است که مکملها به جای شب، بل از طلوع آفتاب به جیره اضافه شوند.

تغذیه بوقلمونها

اصول کلی تغذیه بوقلمونها مشابه تغذیه مرغان بوده تفاوتهای اصلی به سطوح پروتئین مورد نیاز و اهمیت ویتامینهای بیوتین و پیریدوکسین در جیره بوقلمون می باشد.

تغذیه جوجه بوقلمون ها : جوجه بوقلمونها Poults را باید سریعا پس از سر از تخم دراوردن به آب و غذا رساند. وقتی تغذیه و آب دادن تاخیری 36 ساعته داشته باشد جوجه بوقلمونها به سختی غذاخوردن را یاد میگیرند و شاید تغذیه اجباری برای شروع به غذاخوردن آنها نیاز باشد به غذایی که جوجه بوقلمونها در ابتدا مصرف می نماید، جیره استارتر گویند. پروتئین این جیره باید در حدود 28% باشد. جیره استارتر را جیره آغازگر یا شروع کننده نیز می گویند که تنها تا سن یک هفتگی استفاده می وشد. این جیره حاوی بیشترین سطوح انتی بیوتیک هاف ویتامین ها، اسیدهای آمینه و انرژی می باشد. جیره شروع کننده بخصوص در زمانیکه جوجه بوقلمون تحت شرایط استرس قرار دارد بسیار مورد نیاز است. از سن 4 تا 8 هفتگی، درصد پروتئین به 26% و سطح انرژی باید بالاتر رود.

تغذیه بوقلمونهای در حال رشد : بوقلمونهای در حال رشد را میتوان بر روی مرتع یا در محوطه بسته تغذیه نمود. سن در حال رشد برای بوقلمون ها 8 تا 10 هفتگی می باشد. تغذیه در محوطه بسته باعث رشد سریعتر حیوان می شود. معهذا تغذیه بر روی مرتع نیز سبب ذخیره بیش از 10% غذا ذخیره و کاهش هدر رفتن غذا می شود. یک مرتع خوب حاوی علوفه با محصولات غله ای و دانه ای است. تعداد گله بوقلمون که در مرتع پرورش داده می شوند بین 100 تا 250 بوقلمون در هر ایکر ( واحد سطح معادل 4047 مترمربع) می باشد. بوقلمونهای در حال رضد را باید براساس جنس جدا نمود زیرا بوقلمونهای نر نسبت به ماده، به پروتئین بیشتری نیاز دارد. بوقلمونها عموما وقتیکه جیره های کامل مصرف مینمایند ضریب تبدیل غذای بهتری دارند. تغذیه جیره پلت شده بهترین نتایج را در بردارد. هر چه سن بوقلمون بالاتر رود، سطح انرژی جیره افزایش و سطح پروتئین کاهش می یابد. آب و هوای گرم سبب افزایش مصرف آب می شود. همچنین مصرف آب در بوقلمونها در آب و هوای معتدل ( 20 تا 25 درجه سانتی گراد ) در سن یک هفتگی در نر و ماده به ترتیب به ازای هر 1000 راس در هر روز 55 لیتر و تا سن 17 هفتگی در نر و ماده به ترتیب 994/3 لیتر و 680 لیتر می باشد. جیره بوقلمونهای نر در سن 8 تا 12 هفتگی و ماده 8 تا 11 هفتگی حاوی 22% پروتئین، جیره نر 12 تا 16 هفتگی و ماده 11 تا 14 هفتگی حاوی 19% پروتئین، جیره نر 16 تا 20 هفتگی و ماده 14 تا 17 هفتگی حاوی 16.5% پروتئین و جیره نر 20 تا 24 هفتگی و ماده 17 تا 20 هفتگی باید حاوی 14% پروتئین باشد. بوقلمونهای نر در حدود 24 هفتگی و بوقلمونهای ماده در حدود 20 هفتگی سن از خود به بازار عرضه می شوند.

تغذیه بوقلمونهای اصلاح نژادی

بوقلمونها باید رد سن 16 هفتگی برای گله داشتی انتخاب شوند. جیره نگهداری حاوی 12% پروتئین و سطح انرژی متوسط می باشد و این جیره را بوقلمون ماده از سن 16 تا 30 هفتگی و بوقلمون نر از سن 16 تا 26 هفتگی مصرف می نماید، جیره گله داشتی برای اصلاح نژاد حاوی 14% پروتئین می باشد ( 12% جیره نگهداری و 14% جیره جفت گیری برای اصلاح نژاد ). نرهای گله اصلاح نژادی باید از سن 26 هفتگی مصرف جیره جفت گیری برای اصلاح نژاد خود را شروع نماید. جهت کنترل وزن در گله بهتر است نرها با جیره محدود تغذیه شوند، ولی ماده های گله به طور عادی تغذیه می شوند.